Yapılan analizler ve sektörel veriler, 2025 yılında yapay zekanın (AI) yatırım alanlarında büyüme göstermeye devam edeceğine ve bu segmentin önemli bir ekonomik katkı sağlayacağına işaret etmektedir.

Savunma Teknolojilerinde Yükselen Eğilim

KPMG Türkiye M&A ve 212 şirketinin ortak raporuna göre, yapay zekaya yapılan yatırımlar artış göstermekte ve dünya genelinde savunma teknolojilerine yönelik yatırımlar öne çıkmaktadır. Amerika, Asya ve Avrupa’da 2024 yılının üçüncü çeyreğinde gerçekleştirilen en büyük yatırım işlemleri, yapay zeka ve savunma teknolojileri odaklı girişimlere yönelmiştir. Bu durum, yapay zekanın farklı endüstriyel çözümleri uyarlama meselesinin önemli bir gündem maddesi hâline geldiğini göstermektedir. AI destekli savunma sistemleri, sağlık alanındaki teknolojik ilerlemeler ve biyoteknoloji yatırım fırsatları dünya genelinde büyük yatırımcı ilgisini çekmektedir.

Dünya’dan Sevilay Çoban’ın haberine göre, Türkiye’de 2024’ün üçüncü çeyreğinde 22 işlemle en fazla faaliyet biyoteknoloji alanında gerçekleşmiş, ardından 12 işlemle sağlık teknolojileri ve yapay zeka gelmiştir. Ek olarak, fintech, SaaS ve biyoteknoloji alanları, yatırım hacmi açısından en fazla ilgi gören sektörler arasında yer almıştır.

KPMG Türkiye M&A Danışmanlık Hizmetleri Şirket Ortağı Özge İlhan Acar, Türkiye’nin bu alandaki küresel gelişmeleri yakından takip ettiğini ve yapay zeka, biyoteknoloji ve sağlık teknolojileri sektörlerinde rekabet avantajı yakalayabileceğini ifade etti. 212 Kurucu Ortağı Ali Karabey ise, Türkiye pazarında yabancı yatırımcı ilgisinin arttığını dile getirerek, “Sağlık teknolojileri, biyoteknoloji ve fintech alanları, işlem hacmi ve stratejik önem bakımından öne çıkıyor. Türkiye’nin uluslararası arenada daha fazla rekabetçi olabilmesi, yerli girişimlerin küresel yatırımlardan daha fazla pay almasıyla mümkün olacaktır.” dedi.

Yabancı Yatırımcı İlginin Artması

2024 yılının üçüncü çeyreğinde, startup satın alımları toplam işlemlerin %83’ünü temsil ederek öne çıkarken, tohum aşamasındaki yatırımlar %16’lık paya sahip olmuştur. Yabancı yatırımcılar ise, 2024’ün üçüncü çeyreğinde 266,1 milyon dolarlık yatırımla toplam işlem hacminin %87’sini oluşturmuştur.

En Büyük 10 İşlemden Beşi Tohum Aşaması

2024’ün üçüncü çeyreğinde gerçekleşen en büyük on işlem arasında dört satın alma, bir erken aşama ve beş tohum aşaması yatırımı yer almıştır. Listenin başında, endüstriyel enzim geliştiren Livzym Biotechnologies şirketine yönelik 11 milyon dolarlık tohum yatırımını Lallemand, Evyap Holding, Türk Telekom Ventures ve Startupİst Ventures gerçekleştirmiştir. Bu yatırım, Türkiye’nin biyoteknoloji alanındaki yenilikçiliğini desteklemek ve küresel rekabet gücünü artırmak hedefindedir.

Oyun Sektörü Cazibesini Koruyor

Oyun sektörü de ilgi çekici yatırım fırsatları sunmaya devam ediyor. Cypher Games, The Raine Group’un öncülüğünde Play Ventures ile 500 Emerging Europe ve bireysel yatırımcıların katıldığı 10 milyon dolarlık bir tohum yatırım aldı. Ayrıca, kök hücre tedavisi üzerine çalışan StemBio’nun %65 hissesini satın alan Koç Holding, sağlık alanındaki deneyimlerini yeni yatırımlarına aktararak büyümeyi hedefliyor.

133 Milyon Yeni İş Fırsatı Bekleniyor

Vizyon 100 Platformu ve İzmir Yüksek teknoloji Enstitüsü işbirliğiyle hazırlanan 6. Dijital CEO ve Liderler Zirvesi sonuç raporu, küresel yapay zeka pazarının 2024’te 136,6 milyar dolara ulaşmasının ardından 2025’te 500 milyar dolara, 2030 yılı itibarıyla ise %40’a varan bir birleşik büyüme oranıyla 1,81 trilyon dolara çıkacağı öngörülüyor. Bu süreçte, yapay zekanın global ekonomiye 15.7 trilyon dolarlık katkı sağlaması bekleniyor; bu katkının 6.6 trilyon doları iş gücündeki verimlilik artışlarından, 9.1 trilyon doları ise tüketici talebindeki artıştan gelecektir. Yapay zeka sayesinde 2030’a kadar 133 milyon yeni iş imkânının yaratılması öngörülmektedir.

Yapay zeka teknolojisinden en çok etkilenecek alanlar arasında sağlık, finans, bankacılık, ödeme sistemleri, sanayi, perakende, e-ticaret, ulaştırma, lojistik, eğitim, tarım ve eğlence sektörleri yer almaktadır. Vizyon 100 Danışma Kurulu Başkanı Bülent Kutlu, yapay zeka uygulamalarının yalnızca fırsatları değil, aynı zamanda ciddi tehditleri de beraberinde getirebileceğini vurgulayarak, “Ekonomik düzenin ve sosyal hayatın değişimi açısından önemli sonuçlar doğurabilir.” şeklinde konuştu.

Meta, 10 Milyar Dolar Yatırımla Veri Merkezi Kuracak

ABD Ticaret Bakanlığı, yapılacak veri merkezinin, yapay zeka talebinin karşılanmasında yetersiz kaldığını belirterek, Meta’nın Louisiana’da 10 milyar dolarlık bir veri merkezi kurma planlarını açıkladı. Louisiana, enerji yoğun veri merkezleri için büyük teknoloji firmalarını cezbedecek vergi teşvikleri sunan bir eyalet olarak dikkat çekmektedir. Veri Merkezi Stratejisi Direktörü Kevin Janda, Meta’nın bu veri merkezinin 500 kalıcı iş ve 5 bin geçici inşaat işi yaratacağını öngördüğünü belirtti. Bu veri merkezi, şirketin en büyük yapay zeka veri merkezi olma özelliğini taşıyacaktır.

Türkiye’den 4 Yılda 4,7 Milyar Dolar Yatırım

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkan Yardımcısı Bekir Polat, Türkiye’nin teknoloji girişimleri ekosisteminin son dönemde kayda değer bir büyüme gösterdiğini vurguladı ve “2011-2021 yılları arasında girişimlerimiz yaklaşık 810 milyon dolarlık yatırıma ulaşmış; fakat son dört yıla bakıldığında, sadece 2024’ün ilk dokuz ayında 700 milyon dolarlık bir yatırım çekildiğine dikkat çekersek, toplamda Türkiye’ye 4,7 milyar dolarlık bir investment gelmiştir.” dedi. Ayrıca, Türkiye’de şu anda 7 unicorn (1 milyar doları aşan girişimler) bulunmaktadır. Daha fazla “Turcorn” çıkarma hedefiyle çalışmalara devam ettiklerini belirten Polat, ülkenin büyümesinin, katma değeri yüksek, inovatif ve AR-GE’ odaklı yatırımlara yönelmesine bağlı olduğunu ifade etti.

Kadın Girişimciler için 2025 Fırsat Yılı

KAGİDER Başkanı Esra İçin Bezircioğlu, 2025 yılının kadın girişimciliği için önemli fırsatlar sunacağına ve büyük bir dönüşüm yaşanacağına dikkati çekti. “Teknolojik yenilikler, çevresel farkındalık ve sosyal değişimlerin birleşimi, kadın girişimciliğini güçlendiriyor.” diyerek, mikro finansman ve yatırım desteklerinin artırılmasının kritik olduğunu vurguladı. 2025 yılı, kadın girişimcilerin öne çıkacağı bir evre olacaktır. Özellikle yapay zeka ve çevre dostu iş modelleri üzerine kurulan girişimler büyük bir potansiyele sahip.”

Courageous Ideas Spotlighted

İTÜ Arı Teknokent Genel Müdürü Attila Dikbaş, Türkiye pazarının, halihazırda 10.000’in üzerinde girişimi bünyesinde barındırarak uluslararası arenada rekabet potansiyelini artırdığını belirtti. “2025 yılına doğru, yapay zeka ve biyoteknoloji gibi ileri teknolojilerin yükselişi, iş dünyasında dönüşüm yaratacaktır.” dedi. Özellikle üretken yapay zeka uygulamaları ve çevre dostu enerji çözümleri, yeni iş alanlarını açmakta ve mevcut iş modellerini değiştirmektedir. Vizyoner girişimler, bu dönüşümü fırsata çevirerek, yatırımcıların uzun vadeli stratejilerinin merkezine yerleşecektir. 2025 yılı, cesur fikirlerin ve stratejik atılımların ön plana çıkacağı bir dönem olarak dikkat çekiyor.

Türkiye’den Yükselen Tohum Yatırımları

Kayacan Ventures Yönetim Kurulu Başkanı Ulaş Kayacan, 2025’te Türkiye’nin yatırım alanında bir sıçrama yapacağını öngörüyor. Türkiye’nin tohum yatırımlarında Avrupa’da birinci olmayı sürdüreceğini belirten Kayacan, büyüme potansiyeli gözüyle baktığı alanları yapay zeka, otomasyon, siber güvenlik ve sağlık yazılımları olarak sıraladı.

Devrim mi, Evrim mi?

Decacorn Angels CEO’su Duygu Eren, 2025 yılında yapay zeka, siber güvenlik ve sağlık teknolojileri gibi alanlara yatırım yapmaya devam edeceklerini belirtirken, kurumsal şirketlerin girişimlere yatırım yapma oranlarının da artacağını ifade etti. “İleriye dönük yatırım fonları kuracak şirketlerin sektöre önemli katkılarda bulunacağını düşünüyorum. Tarım, sağlık ve siber güvenlikteki girişimler, büyük bir önem taşıyor ve dikkatle inceleniyor.” dedi. “Evrim mi yoksa devrim mi olduğu konusunda kesin bir yargıda bulunmak mümkün değil, bunu gerçekleştireceğimiz yatırımlarla göreceğiz.”

Özgün kaynak: patronlardunyasi.com